Bibliografia prac o Bolesławcu i okolicy

Podstawą opracowania niniejszej bibliografii był zbiór książek i artykułów dotyczących Bolesławca i okolic zgromadzony przez Marię i Floriana Rojków. Zbiór ten obecnie znajduje się w Opolu. Pozycje, które znamy tylko z drugiej ręki, oznaczone są gwiazdką (*). Prosimy o kontakt wszystkie osoby, które mogłyby pomóc nam uzupełnić niniejszą bibliografię oraz nasz zbiór książek.

1. Książki i artykuły

Bednarek Jerzy, Likwidacja oddziału Stanisława Panka „Rudego” i procesy jego żołnierzy przed sądami wojskowymi, w: Janusz Wróbel, Joanna Żelazko (red.), Wojskowy Sąd Rejonowy w Łodzi, Warszawa: IPN 2004, s. 89-111.

Bohm, Tadeusz i Krzysztof Romańczyk, 1 Pułk Kawalerii Korpusu Ochrony Pogranicza w wojnie obronnej 1939 roku, Poznań: Media Expo 2010.

Brodziak Teresa, Tajne nauczanie na Ziemi Wieluńskiej w okresie okupacji hitlerowskiej, „Rocznik Wieluński” 2010, nr 10, s. 115–129.

Brysik, Krystyna, 1 września 1939 w Bolesławcu.*

Zapowiadano wydanie tej książki, pojawiły się także egzemplarze sygnalne, jeden z nich czytali Dziadkowie, o czym świadczą zachowane w archiwum ich pisemne uwagi. Nie wiemy czy w końcu książka się ukazała, nie mamy jej w swoich zbiorach.

Haack, Tatiana, Z Armią Czerwoną od Włocławka do Drezna. Wspomnienia Tatiany Haack, córki carskiego dyplomaty, Warszawa 2010.

Niezwykle ciekawe i bardzo trudno dostępne wspomnienia wnuczki ostatniego właściciela zamku w Chróścinie, która obecnie mieszka w Warszawie.

Hirsch, Helga, Entwurzelt. Vom Verlust der Heimat zwischen Oder und Bug, Hamburg: Edition Korber-Stiftung 2007.

Książka znanej niemieckiej dziennikarki, która w jednym z rozdziałów opowiada dramatyczną historię bolesławieckiego Żyda Kupple Millera. W rozdziale tym cytowane są wypowiedzi Marii Rojek.

Klatka, Narcyz, Wieluński Wrzesień 1939, Wieluń, Gdynia: Starostwo Powiatowe w Wieluniu, Wydawnictwo Komandor 2006.

Jałmużna, Tadeusz, Tajne nauczanie na Ziemi Łódzkiej 1939-1945, Warszawa: LSW 1977.

Jaskulski, Włodzimierz, O działalności niepodległościowej na Ziemi Wieluńskiej 1939-1953, Wieluń: Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej, Koło w Wieluniu 1994.

Juszczak, Jan, Populacja bociana białego w powiatach wieluńskim i wieruszowskim w roku 2000, brak wydawcy, miejsca i roku wydania.

Klasyczna rozprawa autorstwa przyjaciela Dziadków, wielkiego miłośnika przyrody oraz niestrudzonego popularyzatora wiedzy przyrodniczej.

Kor-Walczak, Eligiusz, Opowieści czterech jeźdźców. Baśnie i legendy Ziemi Kaliskiej, Kalisz: Federacja Towarzystw Kulturalnych Ziemi Kaliskiej 1987.

Kraevskij, Boris Prohorovič, Lopuhiny v istorii Otečestva. K 1000-letiû roda, Moskva: Centrpoligraf 2001.

Obszerna monografia rosyjskiego rodu Łopuchinów, którego przedstawiciele przez wiele lat żyli na zamku w Chróścinie. Zawiera kilka wzmianek o tej części rodziny a także obszerny fragment wspomnień Tatiany Łopuchinej, które zostały przetłumaczony na język polski i opublikowany w książce Dziadków.

Maik, Jerzy (red.), Profesor Tadeusz Poklewski-Koziełł, Łódź: Łódzkie Towarzystwo Naukowe 2001.

Broszura przedstawiająca sylwetkę wybitnego łódzkiego archeologa, wieloletniego badacza zamku w Bolesławcu, przyjaciela Dziadków.

Maślanka, Jan, Dwory Weryho-Darewskich na tle dziejów, Warszawa 2010.

Matysiak, Stefan, Zdarzyło się w Siemianicach, Kępno: Urząd Gminy Łęka Opatowska 2010.

Mokracki, Edward, Losy Bolesławca nad Prosną pod wpływem ruchów migracyjnych ludności w pierwszej połowie XX wieku, Opole: Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Opolu 1964, maszynopis.

Praca magisterska przyjaciela Dziadków, zawiera cenne fotografie, między innymi zdjęcie sierżanta Dubois.

Patykiewicz, ks. Walenty, Bolesławiec nad Prosną. Z dziejów miasta i parafii, cechu prasalskiego i bractw, Częstochowa 1959, maszynopis.

Cenna praca zawierająca wiele materiałów dotyczących historii Bolesławca. Dziadek przypadkiem ocalił ją przed zniszczeniem po śmierci ks. Patykiewicza. Dwa dokumenty cytowane w tej pracy zostały przedrukowane w książce Dziadków.

Pilarski, Bohdan, Szkice o muzyce, Warszawa: PAX 1969.
Pilarski, Bohdan, Szkice o muzyce, Warszawa: PAX 2010.

Dwa wydania znakomitej książki muzykologa, działacza społecznego, hodowcy owiec, sąsiada i przyjaciela Dziadków. Bohdan Pilarski napisał Przedmowę do książki Dziadków, a po ich śmieci opublikował piękne wspomnienie.

Poklewski, Tadeusz, Dzieje Bolesławca nad Prosną, Kalisz: Federacja Towarzystw Kulturalnych Ziemi Kaliskiej 1979.

Fundamentalna książka poświęcona historii Bolesławca, przygotowana podczas prac archeologicznych na zamku. W archiwum Dziadków nie zachował się ani jeden jej egzemplarz, wszystkie zostały przez nich rozdane. Ten, który mamy, kupiony został na Allegro.

Poklewski, Tadeusz (red.), Zamki środkowopolskie, część II. Bolesławiec nad Prosną, Wrocław: Ossolineum 1982.

Podstawowa monografia podsumowująca wieloletnie badania zamku w Bolesławcu nad Prosną.

Poklewski-Koziełł, Tadeusz, Rubież Prosny i Baryczy 1333-1401. Fortyfikacje stałe, Łódź: Stowarzyszenie Naukowe Archeologów Polskich 1994.

Poklewski-Koziełł, Tadeusz, Średniowieczne zamki między Prosną i Pilicą, Łódź: Łódzkie Towarzystwo Naukowe 1992.

Poklewski-Koziełł Tadeusz, L’Emplacement du chateau-fort dans la campagne medievale: un examlpe de la Grande Pologne, w: Laurentde Feller, Perrine Mane, Françoise Piponnier i Jacques Le Goff (red.), Le village médiéval et son environnement : études offerts à Jean-Marie Pesez, Paris: Publications de la Sorbonne 1998.

Poklewski-Koziełł Tadeusz, De l’enceinte en bois et terre au chateau maconne. Les innovations militaires, techniques et economiques en Pologne (XIIe XIVe siecles) , w: Anne-Marie Cocula, Anne-Marie Dom (red.), Château et Innovation : Actes des [6èmes] rencontres d’archéologie et d’histoire en Périgord, les 24,25 et 26 septembre 1999, Pessac: Ausonius 2000.

Poklewski-Koziełł, Tadeusz, Studia o zamkach średniowiecznych, Warszawa: Instytut Archeologii i Etnologii PAN 2012, ss. 248.*

Rojek, Florian, hasła Adamek, Antoni i Weber, Roman, w: Hanna Tadeusiewicz (red.), Słownik biograficzny Wielkopolski południowo-wschodniej (Ziemi Kaliskiej) , t. I, Kalisz: Kaliskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk 1998, s. 21-22 i 286.

Oba hasła zostały przedrukowane w książce Dziadków.

Rojek, Florian, Niepodległościowe dążenia ludności Bolesławca na przełomie XIX i XX wieku, Bolesławiec 2001.

Rojek, Florian, Przemówienie z okazji 25-lecia Pontyfikatu Papieża Jana Pawła II, Bolesławiec 2003.

Rojek, Maria, Losy Szkoły Podstawowej, sytuacja oświaty i walka o nią w Bolesławcu w okresie okupacji hitlerowskiej Bolesławiec.

Rojek [Chmielewska-Rojek], Maria, Ocalić od zapomnienia, „Ziemia Wieruszowska” 1998, nr 11, s. 6.

Artykuł, którego tytuł wykorzystaliśmy jako tytuł książki Dziadków. Tekst został włączony do jednego z rozdziałów tej książki.

Rojkowie, Maria i Florian, Główne fakty z dziejów Bolesławca, Bolesławiec: Towarzystwo Przyjaciół Bolesławca 1999.

Rojkowie, Maria i Florian, Losy mieszkańców Bolesławca i najbliższej okolicy w czasie II wojny światowej, Bolesławiec 2001.

Rojkowie, Maria i Florian (red.), Pierwszy dzień II wojny światowej w Bolesławcu, Bolesławiec 2002.

Zbiór wspomnień mieszkańców z pierwszego dnia wojny. Całość została przedrukowana jako dodatek do książki Dziadków.

Rojkowie, Maria i Florian, Martyrologia dzieci polskich w Bolesławcu koło Wielunia, Bolesławiec 2003.

Rojkowie, Maria i Florian, Ocalić od zapomnienia. Szkice z dziejów Bolesławca nad Prosną, Kraków: Aureus 2007.

Zebrane prace Dziadków opublikowane wraz z rozmaitymi materiałami dotyczącymi historii Bolesławca nad Prosną. Książka w całości dostępna jest na tej stronie.

Solecki, Jarosław, Szembekowie z Siemianic (4) , „Ziemia Wieruszowska” 1998, nr 11.

Szeląg, Władysław R., Siedem wieków Siemianic, „Ilustrowany Tygodnik Powiatowy” 2005, nr 10.

Szeląg, Władysław R., Ród Szembeków znany nie tylko w Wielkopolsce, „Ilustrowany Tygodnik Powiatowy” 2006, nr 30.

Szembekowa, Maria, Antologia wierszy Marii z Fredrów hr. Szembekowej, Kępno: Tygodnik Kępiński 1996 .

Szembekówna, Jadwiga, Rodzinne kąty, Poznań: Drukarnia Dziennika Poznańskiego 1899.

Poemat opiewający uroki Siemianic i okolic, napisany przez szesnastoletnią prawnuczkę Aleksandra Fredra. Posiadamy jego oprawioną kopię, sporządzoną przez prof. Tadeusza Poklewskiego i przekazaną Dziadkom. Poemat został w całości opublikowany w dodatku do książki Dziadków.

Szembekówna, Jadwiga, Sprawozdanie z poszukiwań archeologicznych odbytych ostatnimi latami w Siemianicach (powiat kępiński), „Roczniki Towarzystwa Przyjaciół Nauk Poznańskiego” 1902, t. 29, s. 55–77.*

Tekst dostępny w Wielkopolskiej Bibliotece Cyfrowej

Szembekówna, Zofia, Sprawozdanie z poszukiwań archeologicznych w Siemianicach (powiat kępiński) odbytych w latach 1902 i 1903, „Roczniki Towarzystwa Przyjaciół Nauk Poznańskiego” 1905, t. 31, s. 135–153.*

Zofia, zanim wstąpiła do zakonu, dokończyła prace archeologiczne rozpoczęte przez swoją siostrę, która wyszła za mąż i wyjechała z Siemianic.Tekst dostępny w Wielkopolskiej Bibliotece Cyfrowej

[Szembekówna, Zofia] Z. S., Dalsze przyczynki do etnografii Wielkopolski, „Materyały Antropologiczno-Archeologiczne i Etnograficzne” 1912, t. 12, s. 3–177.*

Zofia, zanim wstąpiła do zakonu, dokończyła także prace etnograficzne swojej siostry. Tekst dostępny w Wielkopolskiej Bibliotece Cyfrowej

[Szeptycka z Szembeków, Jadwiga] J. S. S., Przyczynki do etnografii Wielkopolski, „Materyały Antropologiczno-Archeologiczne i Etnograficzne” 1906, t. 8, s. 3–139.*

Tekst dostępny w Wielkopolskiej Bibliotece Cyfrowej

Tadeusiewicz, Hanna (red.), Słownik biograficzny wielkopolski południowo-wschodniej Ziemi Kaliskiej, t. 1, Kalisz: Kaliskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk 1998.

Książka zawiera biogramy przygotowane przez Floriana Rojka, które zostały także przedrukowane w książce Dziadków.

Woźniak, Lucjan, Wrzesień 1939 w oczach ułana, „Za i Przeciw” 1986, nr 36.

Wspomnienia uczestnika walk w Bolesławcu. Fragment tych wspomnień został przedrukowany w książce Dziadków.

Wypych, Janusz i inni, Miejscowy plan szczegółowy zagospodarowania turystycznego rezerwatu archeologiczno-turystycznego w Bolesławcu, Kalisz: Biuro Planowania Przestrzennego w Kaliszu 1977.

Żemigała, Maria, Ogrzewanie piecowe na zamku w Bolesławcu nad Prosną XIV-XVII w. , Wrocław: Ossolineum 1987.

Praca powstała na podstawie badań archeologicznych w Bolesławcu pod kierunkiem prof. Tadeusza Poklewskiego.

Wilczyński, Konrad Józef, Wójcin mego dzieciństwa 1934-1939, Syndey 1993 − Kraków 1995.*

Wspomnienia sprzed wojny mieszkańca Wójcina spisane miejscową gwarą. W jednym z rozdziałów wspomina on „młodziuchną nauczycielkę, panią Chmielewską”, czyli Marię Rojek. Fragment tych wspomnień został opublikowany w dodatku do książki Dziadków.

„Biuletyn Informacji Bibliotecznych i Kulturalnych Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej w Łodzi” 2012, nr 130.
„Fasciculi Archeologiae Historicae” 1997, nr X.
„Informator Muzeum Ziemi Wieluńskiej” 1975, nr 15-16.
„Wędrownik. Kwartalnik RPK PTTK w Łodzi” 2011, nr 407.

2. Filmy

Krupka 0,5, Państwowa Wyższa Szkoła Filmowa Telewizyjna i Teatralna im. L. Schillera w Łodzi, 2007, reżyseria: Michał Dawidowicz, zdjęcia: Jan Rosiński, obsada: Bohdan Pilarski, Stanisław Chmara, czas trwania: 18 minut.

Etiuda dokumentalna opowiadająca o Bohdanie Pilarskim, muzykologu, pośle i przyjacielu Dziadków, mieszkającym w starym młynie w Krupce. Film uzyskał III nagrodę na 6. Przeglądzie Filmów Studenckich „Łodzią po Wiśle” (kwiecień 2008). Kopię filmu uzyskaliśmy dzięki uprzejmości reżysera.

3. Strony internetowe